Την Τρίτη 17 Μαΐου την Κύθνο επισκέφθηκε επταμελής αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής (ΕΟΚΕ) στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας της ΕΟΚΕ με τίτλο “Έξυπνα Νησιά στην Ευρώπη”. Η επίσκεψη οργανώθηκε με την αρωγή του Δικτύου Αειφόρων Νήσων – ΔΑΦΝΗ και του Ενεργειακού Γραφείου Αιγαίου.
Οι εκπρόσωποι της ΕΟΚΕ επισκέφθηκαν συνολικά πέντε νησιά από όλη την Ευρώπη προκειμένου να συλλέξουν καλές πρακτικές στους τομείς της διαχείρισης της ενέργειας, του νερού, των απορριμμάτων, του τουρισμού κ.ά., οι οποίες θα συγκεντρωθούν σε έναν Οδηγό. Ο Οδηγός αυτός θα αναδεικνύει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των νησιών στην εφαρμογή τέτοιων πρακτικών και θα διανεμηθεί σε όλα τα Ευρωπαϊκά νησιά και τους Ευρωπαϊκούς οργανισμούς.
Από την Ελλάδα η ΕΟΚΕ επέλεξε να επισκεφθεί την Κύθνο λαμβάνοντας υπόψη το ιστορικό σημαντικών πιλοτικών, καινοτόμων έργων στην παραγωγή και διαχείριση πράσινης ενέργειας (1ος αιολικός σταθμός στην Ευρώπη, υβριδικός σταθμός και μικροδίκτυο Γαϊδουρόμαντρας) αλλά και την προσπάθεια του Δήμου Κύθνου να προωθήσει έργα καινοτομίας στη διαχείριση των τοπικών υποδομών στο πλαίσιο ενός ολοκληρωμένου στρατηγικού σχεδίου (master plan) το οποίο θα μπορούσε να συντελέσει καθοριστικά στη βιώσιμη παραγωγική ανασυγκρότηση του νησιού.
Στόχος του Δήμου είναι, αξιοποιώντας το σημαντικό ιστορικό της Κύθνου, να αναδείξει τη δυνατότητα του νησιού να αποτελέσει υπόδειγμα ολοκληρωμένης και έξυπνης διαχείρισης των παραπάνω σημαντικών υποδομών για την επίτευξη υψηλής ποιότητας ζωής. Ένα υπόδειγμα που θα μπορούσε στη συνέχεια να αναπαραχθεί σε άλλα νησιά και απομονωμένες περιοχές (ορεινές και αγροτικές), καθώς και να κλιμακωθεί σε αστικά κέντρα, συμβάλλοντας έτσι στη μετάβαση στις «έξυπνες πόλεις» του μέλλοντος. Η επίσκεψη της ΕΟΚΕ στην Κύθνο συνέβαλε επίσης στην προβολή του νησιού εντός και εκτός Ελλάδας, καθώς και στη δυνατότητα άντλησης Ευρωπαϊκών και εθνικών χρηματοδοτήσεων για την υλοποίηση σημαντικών έργων υποδομών.
Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης έλαβε χώρα ανοιχτή συνάντηση στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου με την παρουσία της Δημοτικής αρχής, εκπροσώπων τοπικών φορέων και πολιτών με στόχο να συζητηθούν τόσο οι εμπειρίες του παρελθόντος όσο και οι προοπτικές του μέλλοντος για την ανάπτυξη της Κύθνου. Την επίσκεψη πλαισίωσαν επίσης εκπρόσωποι των ΔΕΗ Ανανεώσιμες Α.Ε., με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην αναβίωση των έργων ΑΠΕ ιδιοκτησίας της εταιρίας στο νησί, ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε. διαχειριστή του ηλεκτρικού δικτύου του νησιού με ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο στον μελλοντικό εκσυγχρονισμό του δικτύου και του οργανισμού GIZ, φορέα συνεργαζόμενου με το ομοσπονδιακό Υπουργείο Οικονομίας και Ενέργειας της Γερμανίας για τη διερεύνηση της δυνατότητας στήριξης της προσπάθειας στην Κύθνο ως συνέχεια των έργων που ξεκίνησαν με παρόμοιες συνεργασίες Ελλάδας Γερμανίας πριν από 35 χρόνια. Οι επισκέπτες επίσης περιηγήθηκαν στο νησί τόσο για να δουν από κοντά τις πιλοτικές εφαρμογές όσο και να γνωρίσουν τις καλύτερα τις ομορφιές του φυσικού και πολιτισμικού τοπίου της Κύθνου.
Κύθνος Έξυπνο Νησί – Master Plan
Το master plan θα αξιολογεί την τρέχουσα κατάσταση των υποδομών ενέργειας, νερού και αποβλήτων και τη σχέση αυτών με τις οικονομικές δραστηριότητες στο νησί (τουρισμός, πρωτογενής και δευτερογενής παραγωγή), ενώ θα συμπεριλάβει προμελέτες σκοπιμότητας πιθανών έργων τα οποία θα θέτουν σε εφαρμογή την ιδέα του Έξυπνου Νησιού. Βασικό συστατικό του master plan θα είναι η ανάπτυξη του Κέντρου «Έξυπνη Κύθνος». Το κέντρο θα αποτελείται από μια «Έκθεση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας», που θα αναδεικνύει την ιστορία αλλά και το μέλλον αξιοποίησης της αειφόρου ενέργειας στην Κύθνο και το Αιγαίο ευρύτερα, καθώς και ένα Εργαστήριο Έξυπνης Εξειδίκευσης, στο οποίο θα φιλοξενούνται εκπαιδευτικές δραστηριότητες, εθνικού και διεθνούς χαρακτήρα, καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Το Κέντρο «Έξυπνη Κύθνος» θα συμβάλλει στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου του νησιού, με όλα τα οφέλη που αυτό συνεπάγεται για την τοπική οικονομία. Για την εγκατάσταση του Κέντρου θα μπορούσε να αξιοποιηθεί το κτίριο του παλιού σταθμού της ΔΕΗ και άλλα δημοτικά κτίρια.
Η Δημοτική Αρχή της Κύθνου, τοπικοί εμπλεκόμενοι φορείς και επιχειρηματίες καθώς και οργανισμοί που έχουν συμβάλλει στην προώθηση της αειφόρου ενέργειας στην Κύθνο θα σταθούν αρωγοί στην υλοποίηση του master plan.
Ενδεικτικά έργα που προβλέπεται να υλοποιηθούν στο πλαίσιο του master plan:
- Έξυπνο ηλεκτρικό σύστημα: Εγκατάσταση νέου (επισκευή / αντικατάσταση υφιστάμενων υποδομών) υβριδικού σταθμού με συνδυασμό αιολικού και φωτοβολταϊκού σταθμού καθώς και αποθήκευσης ενέργειας σε μπαταρίες.
- Έξυπνη διαχείριση νερού: Μερική κάλυψη της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας των μονάδων αφαλάτωσης από την εγκατάσταση μονάδων ΑΠΕ. Έργα ολοκλήρωσης, επέκτασης και αναβάθμισης του δικτύου διανομής νερού καθώς και εγκατάστασης έξυπνων αισθητήρων και συστήματος τηλε-διαχείρισης για τη μείωση των απωλειών νερού και την αποτελεσματική διαχείριση και παρακολούθηση του δικτύου.
- Έξυπνη διαχείριση αποβλήτων: Έργα με στόχο την μείωση των παραγόμενων αποβλήτων, τη βελτιστοποίηση του συστήματος αποκομιδής των αποβλήτων και τη μεγιστοποίηση της επανάχρησης επεξεργασμένων παραπροϊόντων των αποβλήτων (βιοαέριο, εδαφοβελτιωτικό, επανάχρηση νερού).
- Έξυπνες μεταφορές και κινητικότητα: Εγκατάσταση σταθμών φόρτισης ηλεκτροκίνητων οχημάτων και προμήθεια ηλεκτρικών οχημάτων από το Δήμο με παράλληλη αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ. Έργα προώθησης ποδηλατικού και περιπατητικού τουρισμού καθώς και έργα έξυπνης διαχείρισης στόλου και κυκλοφορίας.
- Έξυπνος οδοφωτισμός: Αναβάθμιση της ενεργειακής απόδοσης του δικτύου οδοφωτισμού μέσω της αντικατάστασης των υπαρχόντων φωτιστικών σωμάτων με σώματα υψηλής απόδοσης τεχνολογίας LED σε συνδυασμό με τη χρήση έξυπνων συστημάτων ελέγχου.